Erken Menopoz

Yunanca "Ay" anlamına gelen "Mens" ve "durmak" anlamına gelen "Pause" kelimelerinden türetilen menopoz, yumurtalıkların aktivitelerini kaybederek, adet döngüsünün kalıcı olarak kesilmesi olarak tanımlanmaktadır. Menopoz, kadınların yaşam döngüsünde doğal bir süreçtir ve bir hastalık değildir. Yapılan birçok bilimsel çalışma, kadınlarda ortalama menopoz yaşının 45-55 arasında gerçekleştiğini göstermektedir. Türkiye'de yapılan incelemelere göre ise kadınların menopoza girme yaşının 46-48 olduğu gözlenmiştir. Ancak hem genetik faktörler hem de çevresel etkiler nedeniyle kadınların menopoz döneminin daha erken gerçekleştiği görülmektedir. Erken menopoz ile mücadele edebilmek içinse hastalığın belirtilerinin ne olduğunu ve nedenlerini bilmek, özellikle çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için oldukça önemlidir.

Her insan, sırasıyla bebeklik, çocukluk, ergenlik, gençlik, orta yaş ve yaşlılık dönemlerini yaşar. Kadınların orta yaşlarının sonlarına denk gelen dönemde ise yumurtalıklarındaki folikül miktarı azalır. Bu durum, aynı zamanda kadınlık hormonu olarak bilinen östrojen üretiminin azalmasına neden olur. Böylece kadınların menopoz sürecine girilme dönemi başlar. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), kadınlar için doğal bir süreç olan menopozu 3 dönem olarak belirlemiştir. İlki yumurtalıklardaki folikül aktivitesinin yavaşlamaya başladığı dönem olan premenopozdur. Bu süreçte adet düzensizleşir ve bu durum, birkaç ay ile birkaç yıl kadar devam edebilir. İkincisi ise son adet kanamasının görüldüğü zaman olan menopoz dönemidir. Bu süreç sonrasında yumurtalıklarda yumurta üretimi gerçekleşmez. Üçüncü dönem ise postmenopoz olarak tanımlanmıştır. Bu dönem, son adet kanamasının üstünde bir yıl geçmesi ile başlar ve 6-9 yıl kadar devam eder.

Günümüzde menopoz, doğal ve erken olmak üzere iki çeşit olarak sınıflandırılmaktadır. Doğal menopoz, bir kadının 45-55 yaş arasında doğal yollarla son adet kanamasını görmesidir. Erken menopoz ise 40 yaşından önce adet kanamasının kesilmesi durumudur. Ülkemizde her 100 kadından 3'ü erken menopoza girmektedir ve bu sorun bir süre sonra kadın kısırlığı riskini ortaya çıkararak, gebelik şansını da büyük oranda azaltır. Bu nedenle 40 yaşın altında çocuk sahibi olmak isteyen kadınların erken menopoz hakkında bilgi sahibi olması ve belirtilerini bilmesi oldukça önemlidir. Erken menopoz belirtileri nelerdir? Ne zaman doktora gidilmelidir? Erken menopoz doğal yöntemlerle nasıl tedavi edilir? soruları ise günümüzde en çok araştırılan konular arasında yer almaktadır.

Erken menopoza girmenin birçok nedeni olmakla birlikte çağımızın getirdiği yaşam tarzı da kadınlar da erken menopozu tetiklemektedir. 40 yaşından önce adet görememe olarak tanımlanan erken menopoza sebep olan en belirgin risk faktörleri ise şunlardır:

  • Ailesel yani genetik faktörler: Bir kadının aile öyküsünde annesi ya da 1. derece akrabaları geç menopoza ya da erken menopoza girmişse, o kadın da aynı yaşlarda menopoza girme adayıdır.
  • Kromozom bozuklukları: Frajil X Sendromu ve Turner Sendromu gibi ender görülen kromozom bozuklukları, erken menopoza neden olabilir.
  • Otoimmun hastalıklar: Vücudun farklı alanlarını etkileyen otoimmun hastalıklar da yumurtalıkların erken tükenmesine ve erken menopozun ortaya çıkmasına neden olabilir.
  • Enfeksiyonlar: Erken menopoza sebep olan faktörler arasında enfeksiyonlar da yer alır.
  • Ameliyatla yumurtalıkların alınması durumu: Bazı durumlarda kadınların yumurtalıkları cerrahi müdahale ile alınabilir. Cerrahi menopoz olarak adlandırılan bu durumda da kadın adetten kesilir ve menopoz gerçekleşir.
  • Kemoterapi (İlaç tedavisi) ya da radyoterapi (Işın tedavisi) gibi kanser tedavileri almak: Kanser tedavisi alan kadın hastalarda yumurtalıkların hasar görebilme riski olması nedeniyle erken menopoz görülme olasılığının daha fazla olduğu gözlenmiştir.
  • Düşük yapma ve kürtaj: Bazı kadınlarda kürtaj ve düşük yapma gibi fiziki faktörler de erken menopoza girmeye neden olabilir.
  • Adet düzensizliği: Düzenli adet gören kadınlara oranla düzensiz adet gören kadınların erken menopoza girme olasılığı daha fazladır.

Yaşam tarzımızın da sağlığımız üzerinde önemli bir etkisi vardır. Her hastalıkta olduğu gibi gündelik hayatımızda yaptığımız yanlış alışkanlıklar, erken menopoza girme riskini artırabilir. Bunlar arasında öne çıkan risk faktörleri ise şunlardır:

  • Sağlıksız beslenme: Sağlıksız beslenme alışkanlığı ve beslenme bozukluğu olan kadınlarda erken menopoz görülme olasılığı yüksektir.
  • Obezite: Birçok ciddi hastalığın ana nedenleri arasında yer alan obezite de erken menopoza girme riskini artırır. Çok zayıf kadınlarda ise daha az yağ dokusu ve östrojen bulunur. Bu durum da erken menopoz riskini yükseltmektedir.
  • Stresli yaşam tarzı: Günlük yaşantımızda stresten kaçmak pek mümkün değildir ama aşırı stres altında olmak da sağlığımızı olumsuz etkiler. Bilindiği üzere birçok hastalığın altında yatan ana neden strestir. Aşırı stresli bir yaşam süren kadınların menopoza erken girdikleri gözlenmiştir.
  • Tütün ve tütün ürünleri içmek: Sigara gibi tütün ürünleri kullanımı erken menopozda önemli bir etkendir. Sigara içen kadınların içmeyenlere göre 1-2 yıl daha erken menopoza girdikleri gözlenmiştir.

Her 100 kadından 3'ünü etkileyen ve görülme sıklığı her geçen gün artış gösteren erken menopozun sizde de oluşmaya başladığını gösteren belirtileri bilmek ve farkında olmak, önlem alabilmenize olanak sağlar. Çünkü her hastalıkta olduğu gibi erken menopozda da erken tanı, tedavinin başarısını artıran önemli bir etkendir. Erken menopozun belirtilerini anlamak ise oldukça kolaydır. Erken menopoz durumunda ortaya çıkan başlıca belirtiler şunlardır:

  • Psikolojik değişiklikler: Bu dönemde kadınlar, agresif tavırlar sergileyebilir ve ruh halleri sürekli değişkenlik gösterebilir.
  • Sık adet görme: Adet olma sıklığında artış yaşanır.
  • Ani terlemeler: Ani ter basması ve ter boşalması, kadınların yaşam kalitelerini de düşürür.
  • Cinsel isteksizlik: Bu dönemde kadınlar, partnerleriyle cinsel ilişkiye girmekten kaçınırlar.
  • Vajinal kuruluk: En sık karşılaşılan belirtilerden biri de vajinada kuruluk ve kaşıntı oluşmasıdır.
  • Ateş basmaları: Özellikle yanaklarda kırmızılık meydana gelir ve vücutta yanma hissi oluşur.
  • Baş ağrısı ve baş dönmesi: Bu dönemde kadınlarda baş ağrısı sıklığı artış gösterir.
  • Aşırı yorgunluk: Sürekli bitkin ve halsiz hissetme durumu, kişinin yaşam kalitesinin düşmesine de neden olur.
  • Unutkanlık ve odaklanma sorunu yaşama: Dikkatsiz davranışların artış gösterdiği bu dönemde yapılan işlerde unutkanlık da ortaya çıkabilir.
  • Uykusuzluk: Özellikle geceleri uyuyamama sorunu yaşanır.
  • İştah artışı: Sürekli yemek yeme isteğinde artış olması nedeniyle kilo alınabilir.

Kadınların birçoğu erken menopoz belirtisi gösterdiğinde durumu ya algılamak istemiyor ya da algılayamıyor. Bu nedenle de çoğu zaman doktora başvurmakta çekiniyor. Doktora gittikleri zaman ise adetten tam olarak kesilmiş oluyorlar ve bu durumda da tedavi anlamında yapacak bir şey kalmıyor. Kadınların böyle istenmeyen bir son ile karşılaşmamaları ve doğurganlık işlevlerini sürdürebilmeleri açısından erken menopoz belirtilerini görür görmez hemen hekime başvurmaları gerekiyor.

  • Hareketsiz yaşam tarzından uzaklaşın ve haftada en az 3 gün spor yapın.
  • Kilo almaktan ve çok zayıf olmaktan kaçının.
  • Sigara içmeyin ve pasif içicilikten de uzak durun.
  • Dengeli ve sağlıklı beslenin. Beslenme listenize yüksek antioksidan içeren sebze ve meyveleri ekleyin. Balık tüketmeye özen gösterin.
  • D vitamini eksikliğine dikkat edin.

Erken menopoza bağlı kısırlık tedavilerinde öncelikle doğal uygulamaların tercih edilmesinin de başarılı sonuçlar verdiğini söyleyebiliriz. Çocuk sahibi olmak isteyen kadın hastalar da erken menopoz tanısı duygusal anlamda yıkıcı bir etki yaratabiliyor ama bunun çaresiz bir süreç olmadığının da unutulmaması gerekiyor. Erken menopoz ile karşı karşıya kalan kadınlarda yumurta yaşlanması veya yumurta sayısının azalması ile kalitesinin bozulması gibi sorunlar söz konusu olabiliyor. Geç kalınmamış vakalarda doğal yöntemler de bu sorundan kurtulmaya imkan sağlıyor. Eğer menopoz daha tam oturmamış ise ve hormon seviyeleri yeni yükselmeye başlamışsa, yumurtanın artırılması için akupunktur yöntemi tercih edilebiliyor. Geleneksel tıp yöntemleri arasında yer alan ve destek olarak uygulanan apiterapi, ozan tedavisi ile fitoterapi yöntemleri de erken menopoz tedavisinde olumlu sonuçlar veriyor. Kliniğimizde geliştirdiğimiz tedavi yöntemleriyle uyuyan yumurtaları uyandırmak, yumurta gelişimini sağlamak anlamında başarılı sonuçlar elde edebiliyoruz.

Banner-aside

Erken menopoz nedeniyle bize başvuran hastalarımıza farklı yöntemler uygulayabiliyoruz. Çünkü her hastanın sorunları birbirinden farklılık gösteriyor. Ancak öncelikle hastalarımızın beslenmesini düzenleyerek, vücudundaki toksinleri ve ağır metalleri atmasını sağlıyoruz. Çünkü vücudumuzda bulunan toksik maddeler, yumurtanın hem gelişimini hem de kalitesini olumsuz etkiliyor. Bu kapsamda hastamıza detoks tedavileri uyguluyoruz. Eğer hastamız sigara içiyorsa ve fibromiyaljik rahatsızlıkları varsa ozon tedavisine de başlayabiliyoruz. Bunun dışında hastamıza akupunktur, fitoterapi ve apiterapi gibi geleneksel tıp yöntemleriyle de destek veriyoruz.

Erken menopozda en sık kullanılan yöntem akupunkturdur

Erken menopoz tedavisinde en sık kullandığımız yöntemlerden biri de akupunkturdur. Çin tıbbının vazgeçilmez bir parçası olan ve vücut enerjisinin dengesini sağlayan akupunktur, uyuyan yumurtaları uyandırabilmek amacıyla hastalarımıza uyguladığımız doğal yöntemlerin başında gelir. Erken menopoza girmiş kadınlarda, menopoz daha oturmamışsa ve hormon seviyeleri yeni yükselmeye başlamış ise o zaman yumurta sayısının artırılması için akupunktur yöntemi kullanılabiliyor. Akupunkturun erken menopoz tedavisindeki etkinliği bilimsel olarak da kanıtlanmıştır. Hatta, akupunkturun hastalar üzerindeki olumlu sonuçlarını gösteren bilimsel bir çalışma, ünlü bir bilim dergisinde yayınlanmıştır. Akupunktur, ozon tedavisi, detokslar, fitoterapi ve apiterapi yöntemleri tüp bebek tedavisine destek uygulama olarak da sıkça kullanılmaktadır

Erken menopozda en önemli şey, uyuyan yumurtayı uyandırmak

Erken menopoz tedavisinde bizim için en önemli unsur, uyuyan yumurtayı uyandırabilmektir. Doğal yollarla gerçekleştirdiğimiz tedavilerde amacımız yeniden yumurta yapmak değil, uyuyan yumurtayı uyandırmaktır. Biliyoruz ki, yediklerimiz, içtiklerimiz, çevresel faktörler, vücudumuzdaki engeller ve kullandığımız ilaçlar, yumurtaların uyanmasına ve büyümesine engel olan faktörler. Bu engelleri ortadan kaldırmaya destek olan doğal yöntemler de hastamızın uyuyan yumurtasının uyandırılmasına ve aynı zamanda kalitesini arttırmaya yardımcı oluyor. Genellikle tüp bebek uygulaması öncesinde gerçekleştirilen bu doğal tedaviler, aynı zamanda tüp bebek tedavisi ile senkronize bir şekilde de yapılabiliyor.

Etiketler:

Dr. Buğra Buyrukçu'ya Sorun

Biz Sizi Arayalım